Türkiye’de ve Dünya’da Liderlik İçin En İyi Şirketler Hangileri ?

Hay Group, 9 yıldır sürdürdüğü, 2014 yılının en iyilerini belirlemek için de Peryön ile işbirliği yaptığı “Liderlik İçin En İyi Şirketler 2014” araştırması sonuçlarına göre, Türkiye’de şirketlerin yüzde 66’sında her seviyedeki çalışan için liderlik programı mevcut. Bu konuda çalışanlarına en iyi fırsatları sunan şirket ise Türkiye’den Koç Holding, dünyada Procter&Gamble.

Liderlik İçin En İyi Şirketler – 2014

Bu araştırmaya dünyadan 2.100 şirketin 17 bin 664 çalışanı, Türkiye’den ise 144 şirketin 1.374 çalışanı katıldı.

Şirketlerin liderlik modelleri, yüksek performanslı şirketleri, vasat performanslılardan ayıran en belirgin gelişim modeli. Güçlü liderleri olan şirketlerin verimli ve sürdürülebilir bir ivme kazandıklarını rahatlıkla söyleyebiliriz.

Örneğin, S&P endeksindeki en büyük 500 şirket, hissedarlarına beş yıllık bir sürede yüzde 1.7 getiri sağlarken, liderlik için en iyi şirketlerde bu oran yüzde 3 diyor Hay Group Türkiye Müdürü Gökhan Toğrul.

Liderlik için en iyi şirketlerin yüzde 92’si liderleri geliştirmek için aktif olarak yatırım yapıyorlar.

Buradaki en önemli noktanın şu olduğunu düşünüyorum; her şirketin yapısı ve dinamikleri birbirinden farklıdır. Dolayısıyla kurguladıkları ve kurgulayacakları modelleri de birbirinden farklıdır. Çok başarılı olan bir liderlik modeli, bir başka şirkette aynı ivmeyi sağlamayabilir. Her şirket kendi kan grubuna göre ve buna yönelik bir liderlik modeli kurgulamalıdır.

İnsan Kaynaklarının görünürde başarılı ile işleyen yapılarının arkasında son derece grift süreçler birbiri ile iç içedir.  Liderlik Modelleri kurguları hakkında TEGEP’in yaptığı benchmark dosyasını dikkatle incelerken fark ettim ki, her bir şirket kendi modeli kendi yapısına göre oluşturmalıdır. Liderlik modeli demek, yeteneğin, kapasitenin ve varolan potansiyelin geliştirilmesidir. Bu nedenledir ki, başarılı bir liderlik modeli, yetkinliklerden ve ölçülebilen performanstan en büyük girdiyi sağlayacaktır.

Dikkatimi çeken en önemli bir başka nokta da şu; liderler çalışanların ellerinden gelenin en iyisini ortaya koymalarına imkan tanıyan bir ortam yaratıyorlar. Çalışanları geliştirip, güçlü bir yetenek havuzunu her daim şirket faydalarına yönelik hayatta tutuyorlar.

Nasıl Yapıyorlar ?

Başarılı bir liderlik modelinde sorumluluk eşit.

Hem çalışan tarafında bu sorumluluk var, hem de şirket tarafında. Çünkü “gelişim” denen olgu esasen kişiseldir. Liderlik modeli ile biz, çalışanların bireysel gelişimleri destekleyebiliriz sadece. Ve bu gelişimlerinin artarak evrilmesini yönetiriz.

Gelecek 10 yıl içinde şirketlerin liderlerinde arayacakları özellikler değişecek. Sürekli denetim ve kontrol altında tutulan yetenekler inovasyon yapamazlar. Liderlikte başarılı şirketler, yaratıcılığa ve inovasyona izin veren şirketlerdir.

Liderlik Gelişim modeli, kısa vadeli değildir.

Uzun vadeli ve beraberinde proaktiftir. Türkiye’deki bu tip uygulamaları yapan şirketlerin yüzde 83’ü bu modelleri Akademi oluşumları çatısında yönetmekteler.

Kurumsal Akademiler, gelişim yönetiminin en büyük servis sağlayıcısıdır. Bu nedenle, akademilerin insan kaynaklarının altında değil de, ayrı bir yapı ve yönetim içinde olmaları tartışılmaktadır. Günümüzde bu bakış açısının karşılığını Chief Learning Officer (CLO) olarak görmekteyiz.

Liderlik Gelişim sistemleri, şeffaf ve net kariyer yapısıyla ilişkilidir. Çalışanları, liderlere dönüştürecek olan kariyer yolları ve buna bağlı olarak belirlenen öğrenme yolları liderlik modelinin bir parçasıdır. Dolayısıyla liderlik modellerin sağlıklı ve verimli olarak kurgulanması yetkinlikleri, performans değerlendirmeyi, kariyer haritalarını, gelişim planlarını ve uygulama süreçlerini kapsamaktadır. Bu zincir yapının kısa vadeli olarak düşünülmesi imkansızdır. Liderlik için en iyi şirketlerin önemli bir diğer özelliği de çalışanların her birinin kendilerine sunulan kariyer yolları hakkında bilgi sahibi olmaları. Pratik olarak şöyle düşünebilirsiniz;

Siz uzman yardımcısı olarak çalışıyorsunuz, uzmanlık için size ne lazım, nasıl uzman olabilirsiniz bunu biliyor ve buna göre hareket ediyorsunuz. Sonunda da değerlendiriliyor ve gereklilikleri sağladığınız sonucu çıkıyorsa uzman oluyorsunuz. Bu yolculukta uzman olmak için hangi yetkinliklerinizi hangi davranış seviyesine çekmeniz gerektiği, bunun için hangi eğitimleri, kaçar saat olarak tamamlamanız gerektiği…vb. hepsi bir bütün olarak değerlendiriliyor.

Öte yandan değişen ve değişecek dünya ve iş dinamiklerine göre şaşırtıcı bir başka sonuçta şu; araştırmaya göre liderlik için en iyi şirketlerin neredeyse üçte ikisinin güvendiği metod “sınıf bazlı eğitim” hala kabul gören bir metod. Bunun yanı sıra akıl hocalığı (mentorluk diyebiliriz) ve koçlukta ilave güç sistemleri olarak karşımıza çıkıyor.

Araştırma : Hay Group (Liderlik İçin En İyi Şirketler – 2014)

Kaynaklar : Para Dergisi  (22-28 Mart 2015)

                      Goleman – Yeni Liderler

                      Collins – İyiden Mükemmel Şirkete